Beşinci Ay: Dil ve Zihinsel Gelişim

Bir gün çocuğunuzla oturup yüz yüze görüşeceksiniz ve bugünden (buna) zemin hazırlıyorsunuz. Bebeğiniz muhtemelen konuştuğunuzu dinlemek, sesinizi taklit etmeye çalışmak ve “ah” veya “oh” gibi tek (heceli) sesleri tekrarlamak için zaman harcıyor. Ayrıca çevreleyen dünyada çok komik şeyler bulur ve kahkahalara boğulmaktan zevk almakta tereddüt etmez.

Dünyanın nasıl çalıştığını öğrenmek de bilişsel bir odak/yoğunlaşma (gerektirir). Meraklı bebeğiniz, (şimdi) neden ve sonuç ile (ilgili) deney/denemeler yapmaya başlıyor. Bir tencereye tahta bir kaşıkla vurulduğunda, bir metal sesi çıkar. Bir oyuncak mutfak tezgahından kaydırılarak atıldığında, yere bir pat/düşme sesi ile vurur. Bir top düşürüldüğünde, sıçrar. Eylemler ve tepkiler yetişkinler olarak bize sıradan gelebilir, ancak bu basit deneyimler şu anda onun için daha zorlayıcı olamazdı.

Dönüm Noktaları

• Gülüyor ve cıvıldıyor/ciyaklıyor: Günlük hayatınız şimdi çeşitli mutlu seslerle doluyor. Bebeğiniz dikkatinizi nasıl çekeceğinizi ve sizin en dramatik tepkileri vereceğiniz sesleri bilir.

• Tek heceleri tekrarlar: Bebeğiniz söylemeyi öğrendiği her yeni sesi odaklanmış tekrarlarla uygular. Orada olup olmamanız, bebeğiniz için önemli olmayabilir, çünkü sadece bu (belirli) sesleri mükemmelleştirmek için gevezelikten keyif alacaktır.

• Sesinizi kopyalar: Bebeğiniz yalnızca daha önce öğrendiği sesleri seslendirebilir, ancak hata yapmaz: Sizi aktif olarak dinliyor ve sesinizi taklit etmeye çalışıyor. Konuşmaya ve gün boyunca “konuşmalar” için zaman ayırmaya devam edin.

• Duyguları daha yüksek doğrulukla algılar: Bebeğiniz insanların duyguları iletmek için dili nasıl kullandığını yorumlamayı öğrendiğinden, diğer insanların duygularını ses tonlarıyla ayırt etmek daha önemli hale gelir.

• Sebep ve etkinin farkına varır: Yaşamın ilk birkaç ayında duyular oldukça ayrı/farklı algılanır, ancak bebeğiniz noktaları birleştirmeye başlar ve oyun oynamaktan ve net bir nedeni ve etkisi olan oyuncakları araştırmaktan hoşlanır.

Oyunlar ve Etkinlikler

Günlük Kitap Sepeti

1. Kitap sevgisi (gerçekten) hayatın erken dönemlerinde başlar. Oyun süresi dahil, günlük okumanın önemini modelleyin. Yatmadan önce sakinleştirici bir rutin olarak bebeğinizin uyku alanına yakın bir kitap sepeti bulundurabilirsiniz.

2. Bebeğinizin tipik olarak oynadığı bir sepetin içine bir avuç bebek (dostu-tahta) kitabı koyun.

3. Her gün, sepetin içine erişin/ulaşın ve karın-üstü etkinlik zamanı geçirirken veya kucağınızda otururken yüksek sesle okumak için birini seçin. Kitabı yüksek sesle okuyun ve her sayfada gördükleriniz hakkında konuşun. (Bebeğinizin) keyifli görünme durumuna bağlı olarak yavaş veya hızlı gidin.

Not: Bebeğiniz, gözleri başka bir yere baksa bile (sizi) dinliyor. Ayrıca rutini ve tekrarlamayı takdir ediyor.

Kaplumbağa Yavaş Yavaş Gidiyor

1. Bu parmak gıdıklama oyunu, bebeğinizin hızlı ve yavaş sözel ritimleri duymasına yardımcı olur.

2. Bebeğinize oyunu tahmin etmesini sağlamak için “İşte kaplumbağa geliyor” deyin.

3. İşaret parmağınızı ve orta parmağınızı (alın ve) bebeğinizin sol avucuna yerleştirin. Bu (aşağıdaki) şiirin ilk satırını söylerken onları yavaşça bebeğinizin kolundan yukarı yürütün. Sol omzunda durun.

4. Şimdi onları bebeğinizin sağ avucuna koyun. Bu kez, şiirin ikinci satırını söylerken (parmaklarınızı) sağ kolundan yukarı ve başının üzerine getirin.

• Kaplumbağa yavaşça tepeye çıkar. (parmaklarınızı yukarı kaldırın)
• Küçük fare (ise) çabucak gidiyor, evet gidiyor! (parmaklarınızı yukarı kaldırın)

Işık Açık, Işık Kapalı

1. Sebep ve sonuç kavramı ileriye yönelik büyük bir bilişsel gelişimsel sıçramadır. (Bunu) göstermek için bir ışık/lamba düğmesini/anahtarını kullanın.

2. Bebeğinizi duvardaki bir ışık düğmesine/şalterine doğru götürün. Sizin gözetiminizde (düğmeye) elleriyle dokunmasına izin verin.

3. Işığı açmak için düğmeye dokunun. Işığı/lambayı gösterin.

4. Şimdi anahtarı “kapalı” duruma getirin ve ona büyük bir sürpriz bakışı atın/yapın.

5. Yavaşça tekrarlayın. Işığın çok hızlı yanıp sönmesi yönelim bozukluğuna neden olabilir.

Daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız bize ulaşmaktan çekinmeyin.

soru@gelisimadimlari.com adresine e-posta atarak bize ulaşabilirsiniz.