Beşinci Ay: Duyusal Gelişim

Daha fazla coşku ile nesneleri ağzına almasıdan, nesneleri görsel olarak izlemeye ve sesleri daha hassas bir şekilde bulmaya kadar, bebeğiniz gelişiyor. Bir süredir benzer gelişimsel başarılar üzerinde çalışsa bile, süreç şimdi daha hızlı ve daha sezgiseldir. Bebeğiniz aynı zamanda gölgelendirme veya pastel kullanılan resim sanatını daha ilginç hale getiren açık ve koyu renk tonlarını da fark ediyor.

Dönüm Noktaları

• Oyuncakları ağzına almaktan daha fazla faydalanır: Dokularını ve lezzetlerini keşfetmek için ağzına oyuncak götürmeye devam ederken bebeğinizin lezzet anlayışı gelişir. Dil ve çene hareketlerini uygulayarak, katı yiyecekler yemek için gerekli becerileri geliştiriyor.

• Nesneleri daha hassas bir şekilde izler: Mesafe görüşü geliştikçe, bebeğinizin nesneleri daha uzaktan izlediğini fark edebilirsiniz. Siz yakınlarda ve/ya dışarıdayken, (değişen mesafelerde dikkatini çekmek için yarışan birçok şey sayesinde) bu beceri üzerinde -doğal olarak- çalışır.

• Sesleri daha hızlı bulur: Bebeğiniz bir ses kaynağını arama ve bulma konusunda her zamankinden daha iyidir. Yine de kolayca dikkati dağılır, bu yüzden, gürültülere doğru yönelen kafa ve vücut dönüşleri, çok hızlı olabilir ve sizi şaşırtabilir.

• Renklerin daha ince tonlarını ayırdeder: Parlak renkler bebeğinize hitap etmeye devam eder, ancak artık bir rengin daha açık ve daha koyu tonlarını görme yeteneği tam olarak işlemektedir.

• Küçük eşyalara ilgisini ceker: Yalnız küçük nesneleri görsel olarak izlemek daha kolay (olduğundan) değildir, aynı zamanda (bunlar) daha çekicidirler ve bebeğiniz onları doğrudan ağzına götürmek ister. Küçük nesneleri işaret etmeye devam edin, ancak bunları (uygulamalı olarak keşfetmesi konusunda) erişim sınırları dışında tutun (bkz. Sayfa 59).

• Bebeğiniz İçin Oyuncaklar Seçme:

1. Bebeğinizin oynaması için oyuncaklar seçerken, oldukça basit, açık uçlu, iyi yapılandırılmış, gelişimsel olarak uyarlanmış ve amaçlı nesneleri arayın. Bir oyuncağın maliyetinin (ne kadar olduğunun), bebeğinize uygunluğu ile hiçbir ilişkisi yoktur. Zaten sahip olduğunuz nesnelerin çoğu (bebeğinize uygun) olabilir, özellikle de bir dizi mutfak eşyaları ve kaseler, bebeğiniz için mükemmel olacaktır.

2. Bebekler, bir eylemin ne zaman doğal bir sonuçla tekrar gerçekleştirilebileceğini öğrenir. Örneğin, bebeğiniz basit bir çıngırağı çevirebilir, vurabilir, sallayabilir, atabilir veya bir elinden diğerine aktarabilir. Her amaçlı/maksatlı araştırma türü benzersiz bir (sebep-sonuç) öğrenme deneyimine yol açacaktır.

3. Oyuncaklar söz konusu olduğunda, kalite kesinlikle miktardan önde gelir. Bebekler için (ticari olarak) satılan bazı oyuncaklar, okul öncesi çocukların bilişsel yetenekleri için daha uygun olan, (daha) üst düzey sözel veya sayısal kavramları öğretmek için tasarlanmıştır. Diğerleri ise çalışmak için pil gerektirir, ses çıkarır, titreşir veya şarkı söyler, ışıldar/yanar-döner ve aralarından seçim yapabileceğiniz birden fazla düğmeleri vardır. Ambalajı, oyuncağın kendisinin bebeğinizi daha akıllı yapacağını bile iddia edebilir. Bu tür iddialara şüpheyle yaklaşın. Bir oyuncak bir çocuğa nasıl oynayacağını söylememeli, yaratıcı keşfi teşvik etmelidir.

4. Basit oyuncaklar daha gelişimsel olarak uygun iken, yüksek uyarıcı öğelerin ara sıra kullanımı bebeğinize herhangi bir zarar vermez. Bazı aileler çocuklarının favorilerinden birkaçını tutar ve geri kalanını bağışlar. Diğerleri (oyuncaklarda) pilleri çıkarır, böylece artık ses çıkarmaz veya yanmazlar. Bir başka popüler seçenek de onları saklamak ve uzun bir araba yolculuğu gibi özel zamanlar için dışarı çıkarmaktır. Her ebeveynin, bebekleriyle birlikte kullanmaktan hoşlandıkları oyuncaklar hakkında biraz farklı bakış açısı ve tercihi olacaktır.

Oyunlar ve Etkinlikler

İlk Sanat Galerisi

1. Evinizde bulunan herhangi bir resmi (kendi kişisel galerisi olarak) bebeğinize sunun. Özellikle renklerdeki ince varyasyonların tadını çıkaracaktır.

2. Bebeğinizi sakin, uyanık bir durumdayken resmi görebilmesi için kucağınıza alın.

3. Her (bir) resmi (sırayla) gösterin ve gördükleriniz hakkında konuşun.

Not: Resmi asla beşik veya bez değiştirme masasının üzerine asmayın. Her bir resmi ekstra (bir) özenle asın. (Bir telde asılı çerçeveniz varsa), ekstra güvenlik için depreme dayanıklı bir resim/çerçeve kancası kullanın.

Dış Gözlemler

1. Bir açık hava keşfinde, (gördüğünüz) nesneleri izleyin ve inceleyin.

2. Bir battaniye, birkaç oyuncak ve bir bebek kitabı alın ve bebeğinizle dışarı çıkın.

3. Battaniyeyi bir ağacın altına serin. Kitabı okuyun, oyuncaklarla oynayın ve üstünüzdeki/yukarıdaki yaprakların yarattığı desenler hakkında konuşun.

4. Herhangi bir böcek (görmek) için ağaç gövdesine ve yere bakın. Bebeğinizin dikkatini onlara çekin ve birlikte izleyin.

Not: Dışarı çıkmadan önce bebeğinizin güneş korumasını/kremini unutmayın.

5. Benim Duyduğumu Sen De Duyuyor Musun?

6. Bu konuşan kimdi? Bu seslerin geldiği yerleri birlikte bulun.

7. Bir aile üyesi veya arkadaş başka bir odada konuşurken bebeğinizin dikkatini sese çekin.

8. Bebeğinize kimin konuştuğunu bilip bilmediğini sorun. “Gidip kim olduğunu öğrenelim” deyin.

9. Odaya girdiğinizde, sesin kaynağını bulmasına izin verin ve sonra kim olduğunu söyleyin. (Örneğin, “Babanın, Büyükanne ile konuştuğunu duyduk.”)

Daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız bize ulaşmaktan çekinmeyin.

soru@gelisimadimlari.com adresine e-posta atarak bize ulaşabilirsiniz.